Text of Priscian from Hertz ed., Grammatici Latini, vol. II, p. 423 (not a transcription from the St Gall manuscript).
The gloss you selected is highlighted in yellow.
| II 423,1 | fuerit praesens. futuri autem uox sine significatione esset, nisi cogitantibus | ||||||
| 153b23 | h | 423,1 | 153b6 | book 8 | 543 | autem: [‘i.e. so therefore it has been put at the end’] [analysis] | |
| 153b23 | i | 423,1 | book 8 | 431[?] 4221 | cogitantibus: | ||
| II 423,2 | [nobis] et notionem sumentibus ex praesenti uel ex praeterito. de futuro | ||||||
| II 423,3 | quoque sumimus notionem uel ex his, quae nobis in ore ueniunt, uel ex ipsa | ||||||
| II 423,4 | natura rerum uel ex cogitatione: in ore quidem, ut, si uideam scribentem | ||||||
| II 423,5 | in praesenti, ex hoc concipio et futuri temporis scripturam; natura, ut, | ||||||
| II 423,6 | cum uideam solem occidentem in praesenti, possum scire naturali motu | ||||||
| II 423,7 | reuersurum, quod est futuri; cogitatione uero, ut, si cogitem diluuium | ||||||
| 153b31 | k | 423,7 | book 8 | 214 212 | diluvium: | ||
| II 423,8 | quale sit in praesenti, ex hoc notionem concipio futuri. similiter prima | ||||||
| II 423,9 | persona praeponitur aliis, quia ipsa loquitur et per eam ostenditur et | ||||||
| 153b34 | 423,9 | book 8 | 4143 | preponitur: | |||
| II 423,10 | secunda, ad quam loquitur, et tertia, de qua loquitur: nisi enim sit prima, | ||||||
| II 423,11 | quae proferat sermonem, aliae esse non possunt; et quod ista sine illis | ||||||
| II 423,12 | potest inueniri, cum secum aliquis loquitur, illae autem sine ista non | ||||||
| 153b38 | l | 423,12 | 153b7 | book 8 | 211 541 | secum: [‘i.e. by himself, without conversing with any other’] [analysis] | |
| II 423,13 | inueniuntur; et quod causa naturaliter ante causatiua [quam αἰτίαν Graeci | ||||||
| 153b39 | m | 423,13 | book 8 | 4222 | causa: [‘i.e. this is the causa aliarum’] [analysis] | ||
| 153b39 | 423,13 | book 8 | 4121 | causativa: | |||
| II 423,14 | uocant] esse solet. causa autem fit secundae et tertiae personae prima | ||||||
| II 423,15 | persona; iure igitur illis praeponitur, quae sunt causatiuae. a singulari | ||||||
| 153b42 | 423,15 | book 8 | 4121 | illis: | |||
| 153b42 | n | 423,15 | book 8 | 541 | causativae: | ||
| II 423,16 | quoque incipimus, quod hic naturaliter primus est numerorum, qui | ||||||
| 153b43 | 423,16 | book 8 | 111[?] | híc | |||
| II 423,17 | duplicatus uel multiplicatus facit numerum pluralem. et actiua ideo prima | ||||||
| 153b45 | 423,17 | book 8 | 4143 | preferuntur: | |||
| II 423,18 | proferuntur, quod naturaliter praecedit actus ante passionem, quae esse non | ||||||
| 153b46 | 423,18 | book 8 | 4121 | pasionem: | |||
| II 423,19 | potest, nisi sit actus; et quod qui agit incipit, sequitur autem qui patitur; | ||||||
| 153b46 | o | 423,19 | book 8 | 4228 | *nisi: | ||
| 153b46 | p | 423,19 | 153b9 | book 8 | 543 | qui (agit): [‘i.e. the action on any one is earlier’] [analysis] | |
| II 423,20 | et quod uerbum actiuum additione eget literae uel literarum, ut faciat | ||||||
| II 423,21 | passiuum ex se. | ||||||
| II 423,22 | breuiter igitur de omnibus modis repetamus. modi sunt, ut | ||||||
| 153b49 | 423,22 | book 8 | 12 | modís | |||
| II 423,23 | praedictum est, diuersae inclinationes animi, quas uaria consequitur declinatio | ||||||
| II 423,24 | uerbi. indicatiuus primus ponitur propter quas enumerauimus causas. | ||||||
| II 423,25 | indicatiuus autem dicitur, quod per eum indicamus, quid agitur. | ||||||
| 154a4 | 423,25 | book 8 | 4143 | *dicitur: | |||
| II 423,26 | imperatiuus est, quo imperamus aliis, ut faciant aliquid uel patiantur, | ||||||
| 154a5 | 423,26 | book 8 | 4121 | imperativus: | |||